Upadłość konsumencka w pytaniach i odpowiedziach

1. Co należy rozumieć przez upadłość konsumencką?

Upadłość konsumencka to postępowanie sądowe skierowane do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Jego celem jest oddłużenie osób, które przestały radzić sobie ze spłatą swoich zobowiązań, innymi słowy stały się niewypłacalne (funkcja oddłużeniowa), a jeśli jest to możliwe – zaspokojenie roszczeń wierzycieli w jak największym stopniu (funkcja windykacyjna).

2. Kto może ogłosić upadłość konsumencką?

Upadłość konsumencką mogą ogłosić wyłącznie osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, a co za tym idzie nie dotyczy ona przedsiębiorców.

Mogą Państwo ogłosić upadłość konsumencką nawet wtedy, gdy:

1) nie posiadają Państwo żadnego majątku ani też źródeł dochodu,

2) są Państwo byłymi przedsiębiorcami,

3) są Państwo członkami zarządu sp. z o.o.,

4) posiadają Państwo tylko jednego wierzyciela,

5) są Państwo poręczycielami cudzego długu,

6) popadli Państwo w tzw. „spiralę zadłużenia”,

7) Państwa zobowiązania wynikają z kredytu frankowego,

8) są przeciwko Państwu prowadzone liczne postępowania egzekucyjne,

9) są Państwo rolnikami, emerytami lub rencistami.

Od dnia 24 marca 2020 r. wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej mogą złożyć również osoby, których zadłużenie powstało wskutek umyślnych działań dłużnika lub jego rażącego niedbalstwa.

3. Ile wynosi opłata sądowa od wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Opłata sądowa od wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej wynosi 30,00 zł. Opłatę te można wnieść online za pośrednictwem systemu teleinformatycznego KRZ lub wykonać przelew bankowy na rachunek sądu, do którego kierowany jest wniosek, a następnie dołączyć elektroniczne potwierdzenie przelewu lub skan przelewu tradycyjnego.

4. W jaki sposób złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Konsument może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości na trzy sposoby:

1) drogą elektroniczną za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych działającego w ramach Portalu Rejestrów Sądowych pod adresem: https://prs.ms.gov.pl/krz (sposób rekomendowany),

2) w formie papierowej poprzez wypełnienie specjalnego formularza (do pobrania na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości), a następnie złożenie go w biurze podawczym sądu upadłościowego lub nadanie go pocztą,

3) ustnie w biurze podawczym każdego sądu rejonowego, przekazując ustnie treść wniosku lub oświadczenia pracownikowi biura podawczego oraz składając dokumenty sporządzone w postaci papierowej.

5. Jak uzasadnić wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

W treści uzasadnienia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej należy przede wszystkim wykazać, że dłużnik stał się niewypłacalny, a więc utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił tę zdolność, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Dodatkowo należy szczegółowo opisać historię zadłużenia, w tym przyczyny utraty płynności finansowej przez dłużnika oraz przedstawić jego aktualną sytuację majątkową, zawodową i osobistą.

6. Jakie dokumenty załączyć do wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Do wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej należy załączyć w szczególności:

1) dokumenty dotyczące posiadanych zobowiązań, potwierdzające ich wysokość oraz nazwę/imię i nazwisko aktualnego wierzyciela, w tym np.:

– umowy kredytów i pożyczek,

– harmonogramy spłaty pożyczki/kredytu,

– wypowiedzenie umowy pożyczki/kredytu,

– zawiadomienie o przelewie wierzytelności (cesji),

– tytuły egzekucyjne np. wyroki sądowe, nakazy zapłaty,

– korespondencję związaną z postępowaniami egzekucyjnymi,

– wezwania do zapłaty, monity, zaświadczenia o wysokości zadłużenia pochodzące od wierzyciela,

– wyciąg z BIK lub innego rejestru dłużników;

2) dokumenty potwierdzające wystąpienie zdarzeń, które przyczyniły się do popadnięcia przez dłużnika w stan niewypłacalności,

3) dokumenty związane z aktualną sytuacją finansową i osobistą dłużnika, w tym np. umowa o pracę łącząca dłużnika z aktualnym pracodawcą, umowa zlecenia, umowa o dzieło, decyzja o przyznaniu emerytury lub renty, zeznania podatkowe, dokumentacja medyczna (w przypadku choroby).

7. Jakie są sposoby zakończenia postępowania upadłościowego?

Postępowanie upadłościowe osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej prowadzone w trybie tzw. uproszczonym może zostać zakończone przez:

1) wydanie postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli;

2) wydanie postanowienia o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli;

3) wydanie postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli;

4) wydanie postanowienia o odmowie ustalenia planu spłaty wierzycieli.

Postępowanie jest zakończone z chwilą wydania wskazanych wyżej postanowień.

8. W jakim przypadku możliwe jest umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli?

Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.

9. Czy wszystkie zobowiązania ulegają umorzeniu w ramach upadłości konsumenckiej?

Nie, przepisy prawa wyróżniają pewne kategorie zobowiązań, które ze względu na swój charakter nie podlegają umorzeniu. Należą do nich zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem oraz zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.

10. Kiedy sąd odmówi oddłużenia upadłego?

Sąd odmawia upadłemu ustalenia planu spłaty wierzycieli albo umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeżeli:

1) upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań,

2) w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań,

– chyba że ustalenie planu spłaty wierzycieli lub umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.

11. Jakie jest honorarium kancelarii za sporządzenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Wysokość wynagrodzenia kancelarii za sporządzenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej oraz za reprezentację upadłego we właściwym postępowaniu upadłościowym jest ustalana indywidualnie z Klientem i zależy w szczególności od stopnia skomplikowania sprawy, przewidywanego nakładu pracy, wielości wierzycieli oraz wysokości zobowiązań.

12. Upadłość konsumencka – czy warto z niej skorzystać?

Nasze doświadczenie zawodowe pokazuje, że ogłoszenie upadłości konsumenckiej niejednokrotnie jest jedyną szansą na „wyjście z długów” i rozpoczęcie życia na nowo z tzw. „czystą kartą”. Aby było to jednak możliwe należy zainicjować postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości, a następnie przejść przez całe postępowanie upadłościowe. Samodzielne przygotowanie wniosku o ogłoszenie upadłości nierzadko bywa problematyczne, dlatego też oferujemy pomoc w jego opracowaniu, w tym w pozyskaniu wszelkiej niezbędnej dokumentacji, tak aby zwiększyć korzyści płynące z upadłości i usprawnić jej proces. Zanim Klient zdecyduje się nawiązać współpracę z naszą kancelarią w sprawie upadłości konsumenckiej udzielamy mu wszelkich niezbędnych wyjaśnień dotyczących konsekwencji ogłoszenia upadłości oraz przebiegu postępowania upadłościowego.